توصیه های بهداشتی امام رضا (ع) برای محافظت از کبد

 

کبد مرکز غم است
کم کاری کبد موجب می شود که انسان دچار افسردگی شود، چرا که وقتی مواد غذایی کافی از طریق کبد عبور نکند وبه سلول ها نرسد ، سلول ها دچار کمبود می شوند و نمی توانند کار خود را به خوبی انجام دهند و همین امر موجب غم و اندوه در انسان می شود. علاوه بر این ، تجمع مواد غذایی در کبد و به حالت سکون درآمدن آنها موجب گندیدگی و فساد می شود و این خود عامل بزرگی برای ایجاد غم و اندوه است.
امام رضا علیه السلام در رساله ذهبیه ضمن تشریح اعضای بدن و وظایف هر یک از آنها درباره حزن و شادی بدن می فرماید: فأما عذابه فالحزن و اما ثوابه فالفرح و اصل الحزن فی الطحال و اصل الفرح فی الثرب؛ عذاب بدن حزن و غم و ثواب بدن شادی است. سپس اشاره می کنند که مرکز غم و حزن در بدن کبد و مرکز شادی و فرح بدن کلیه ها هستند.(1)

امام رضا(ع) وشکوفایی تمدن اسلامی

آثار برجا مانده از گفتار و روایات آن حضرت در مباحثی چون پزشکی، خداشناسی، نجوم،‌ فیزیک، علوم انسانی و ... گواهی بر این مسأله است که حضرت با احاطه الهی بر تمامی علوم و گرم نگه داشتن جلسات مناظره راه توسعه علوم را هموار کردند.مناظرات آن حضرت از جمله با «صباح بن نصر هندی» و «عمران صابی» درباره خدا، پیدایش زمین، تغییر اشیا و مسایل علمی دیگر، کلمات آن حضرت درباره مسایل فقهی و بیان فلسفه احکام و نیز مباحث اخلاق همه و همه حاکی از گستردگی معلومات آن حضرت است و مسلّماً‌ کسی که از چنین موقعیت علمی برخوردار باشد، وجود او اصلاً در ایجاد نهضت علمی مؤثر است.  

توصیه های امام رضا (ع) درباره بهداشت کودک

 

امام رضا علیه السلام خطاب به مأمون حالات انسان که خداوند متعال ساختمان وجودی او را برپایه آنها ساخته و آفریده و با این حالات دوران زندگی خود را سپری می کند به چهارحالت تقسیم نموده و پانزده سال اول زندگی را دوران زیبایی و طراوت آدمی معرفی کرده و توجه به وضعیت خانواده و فرزندان را لازم بر شمرده اند. آن حضرت دراین زمینه می فرماید: صاحب النعمه یجب ان یوسع علی عیاله؛ افرادی که توانایی لازم را دارند باید بر زن و فرزند خود توسعه و گشایش دهند. (1)

شکی نیست که مراقبت های جسمانى، تغذیه خوب، توجه به آرامش و نیازهاى عاطفى نوزاد می تواند عامل مؤثری در کیفیت رشد جسمى، عاطفى و طی مراحل تکامل کودک باشد. از این رو امام رضا علیه السلام توجه به فرزند را در 

غذای امام رضا

 

آن قدر به دنبال کار این طرف و آن طرف را دویده بود که کم کم داشت ناامید می شد اما درست در همان لحظاتی که نزدیک بود دیوار ناامیدی بر سرش آوار شود، دوباره چراغ کوچکی از امید قلبش را روشن می کرد و او دوباره به راه می افتاد. می خواست کاری پیدا بکند تا بتواند کمک پدر و مادری باشد که حالا به پیری رسیده بودند و حال و احوال خوبی نداشتند، مادرش همیشه می گفت: «پیریه و هزار درد و مرض» و او می توانست این را درک کند، آن هم در لحظات سخت دکتر بردن مادر مریض یا پدر از کار افتاده اش. برای خودش هم سخت بود با سختی درس خوانده بود و مدرکی گرفته بود و برای پیدا کردن کار فرمهای زیادی را پر کرده بود امتحان های زیادی داده بود و حتی شرکتهای خصوصی زیادی را رفته بود، سرانجام صبح آن سه شنبه شیرین از راه رسید. اولین روز بود که سر کار می رفت 

صحبت گنجشک با امام علیه‏السلام

 

حضرت رضا علیه‏السلام در بیرون شهر، باغی داشتند. گاه‏گاهی برای استراحت به باغ می‏رفتند. یک روز من نیز به همراه آقا رفته بودم. نزدیک ظهر، گنجشک کوچکی هراسان از شاخه درخت پرکشید و کنار امام نشست. نوک گنجشک، باز و بسته می‏شد و صداهایی گنگ و نامفهوم از گنجشک به گوش می‏رسید. انگار با جیک جیک خود، چیزی می‏گفت.
امام علیه‏السلام حرکتی کردند و رو به من فرمودند:
«ـ سلیمان! ... این گنجشک در زیر سقف ایوان لانه دارد. یک مار سمی به جوجه‏هایش حمله کرده است. زودباش به آن‏ها کمک کن!...

برخوردهای تربیتی امام رضاعلیه السلام

Full Image

امامان شیعه علیهم السلام، اسوه و الگوی فکری، اعتقادی، عملی و اخلاقی هستند و راه نجات، در پیروی از آنان است و ائمه، در تمام جهات، رای ما مقتدا و نمونه و «امام»‎اند، در قول و فعل، در اخلاقیات و اجتماعیات، و بالاخره در همه چیز.

به فرموده امام علی علیه السلام:

«انظُروا اهل بیت نبیکم فالزموا سمتهم و اتبعوا أثرهم.(1)

از بین همه مسائل، حیات حضرت علی بن موسی الرضا علیهماالسلام و ابعاد گوناگون زندگی آن حضرت، بعد «اخلاقی» را برای بحث در این مقال انتخاب کرده‎ایم.

آن حضرت، از نظر بعد روحی و معنوی، معجزات و کرامات، علوم و فضایل، مباحثات کلامی با پیروان فِرق و مذاهب، شیوه برخورد با سیاستمداران و دولتمردان عباسی، ارتباط تشکیلاتی با شیعه و هواداران، مسأله ولایتعهدی مأمون، برخورد با گروه‎های مختلف اجتماعی، مکتب فقهی و اعتقادی، فعالیت سیاسی و رهبری شیعه، و بسیاری جنبه‎های دیگر شایسته بررسی دقیق و گسترده است، به خصوص که در برخی از آنها کمتر کار منسجم و دقیق و مدونی انجام گرفته است.

از مسائل اخلاقی آن حضرت هم، روی موضوعاتی همچون: عبادت، کرم و بخشش، عفو و گذشت، تفقد اصحاب و موالیان، قضا، حاجت محتاجان، شیوه مناظره‎ها و احتجاج‎های وی، و مکارم اخلاق دیگر می‎توان تکیه کرد.

اما آنچه برای بررسی در این مقال انتخاب شده است، «برخوردهای تربیتی امام رضا علیه السلام» است. به عبارت دیگر، اخلاق عملی امام در ارتباط با مردم، و برخوردهای سازنده در این بررسی، توجه عمده روی رفتارهای اخلاقی آن حضرت با اشخاص است، نه سخنان و تعالیم اخلاقی آن حضرت که در روایات منقول از وی مطرح می‎باشد.

از خلق و خوی، و سیره اخلاقی آن حضرت نمی‎توان یک تابلو کامل و تمام عیار ارائه داد و از بوستان فضایل اخلاقی و شیوه‎های تربیتی امام رضا علیه السلام طرحی جامع الأطراف تصویر و ترسیم کرد؛ زیرا یک سری از برخوردها و نکات ریز نقل نشده‎ است. در بسیاری از آنچه هم که بیان شده، همراه با دقت لازم در نقل نبود است... اما از مجموعه آنچه نقل شده و در دست می‎باشد، می‎توان گوشه‎ای از این تابلو را نشان داد و گلی از این بوستان معطر را به عنوان نمونه ارائه نمود و هدیه آورد؛ زیرا نمونه‎ها هم می‎تواند آن خط کلی را نشان دهد و شاهدی بر «طرح جامع و کامل» باشد.

آموزه های امام رضا(ع) درباره نیکی به پدر و مادر

Full Image

نیکی به پدر و مادر آنقدر مهم است که در قرآن در کنار توحید توصیه شده است. در احادیث نیز احسان به والدین بسیار سفارش شده و نگاه رحمت به والدین، پاداش حج مقبود دارد. رضایت آن دو، رضای الهی است و خشم آنان خشم خداست. احسان به پدر و مادر عمر شخص را طولانی می کند و سبب می شود که فرزندان او هم به وی احسان کنند.
امام رضا ـ علیه السلام حرمت نافرمانی پدر و مادر را از این جهت برشمرده است که موجب از دست دادن توفیق طاعت خداوند عزوجل و بی احترامی به پدر و مادر و ناسپاسی نعمت و از بین رفتن شکر و سپاسگزاری و کم شدن نسل و قطع شدن آن می شود؛ زیرا نافرمانی والدین سبب می گردد که به پدر و مادر احترام گذاشته نشود، حقّ و حقوق آنها شناخته نشود، پیوندهای خویشاوندی قطع گردد، پدر و مادر به داشتن فرزند بی رغبت شوند و به علت نیکی نکردن و فرمان نبردن فرزند از پدر و مادر، آنان نیز کار تربیت او را رها سازند. (1)

میهمان‏دوستی حضرت رضا

راوی: یکی از نزدیکان امام رضا علیه‏السلام

مرد گفت: «سفر سختی بود. یک ماه طول کشید».
امام رضا علیه‏السلام فرمودند: «خوش آمدی!»
ـ «ببخشید که دیروقت رسیدم. بی‏پناه‏بودن مرا مجبورکرد که دراین وقت شب، مزاحم شما شوم».
امام لبخندی زدند و فرمودند: «با ما تعارف نکن! ما خانواده‏ای میهمان‏دوست هستیم».
در این هنگام روغن چراغ گردسوز فرونشست و شعله‏اش آرام آرام کم نور شد. میهمان دست برد تا روغن در چراغ بریزد، اما امام دست او را آرام برگرداند و خود، مخزن چراغ را پر کرد. مرد گفت: «شرمنده‏ام! کاش این‏قدر شما را به زحمت نمی‏انداختم».
امام در حالی که با تکه پارچه‏ای، روغن را از دستش پاک می‏کرد، فرمودند: «ما خانواده‏ای نیستیم که میهمان را به زحمت بیندازیم».

منابع مقاله:
مجله، هنر دینی، شماره 6، ؛
www.hawzah.net

توصیۀ اخلاقی امام رضا (ع) به شیعیان

Full Image

عبدالعظیم حسنی از روات ثقه و مورد اطمینان می باشد و محبین خاص اهل بیت علیهم السلام است و امام هادی علیه السلام در حق وی فرمود: انت ولینا حقا (براستی که تو محب و دوست ما می باشی)

روزی حضرت امام رضا علیه السّلام رو به وی کردند و چند توصیۀ راهگشای اخلاقی به او آموخت تا به شیعیان و یاران ابلاغ کند . متن فرمایش چنین بود : ای عبدالعظیم ، سلام مرا به دوستان برسان و به آنها بگو :
* شیطان را به دلهای خویش راه ندهند .
* درگفتار خویش ، راستگو باشند و امانت را ادا کنند.

* از جدال و نزاع بیهوده ای که سودی برایشان ندارد دوری کنند و خاموشی را پیشه خود سازند .
* به همدیگر روی آورند و به دیداروملاقات هم بروند « فان ذلک قربه الیَّ» زیرا اینکار موجب نزدیکی به من است .
* آنان خود را به دشمنی و بدگویی با یکدیگر مشغول نسازند ، زیرا با خود عهد کرده ام که اگر کسی چنین کاری انجام دهد و دوستی از دوستانم را ناراحت کند یا به خشم آورد ، خداوند را بخوانم تا او را دردنیا با شدیدترین عذابها مجازات کند و درآن سرا نیز از زیانکاران خواهد بود.

زندگی به سبک امام رضا(ع)

امام رضا(ع) چه در مدینه و چه پس از سفر به خراسان، در تعاملات روزمره با آحاد جامعه گسستهای فرهنگی و اعتقادی را برطرف و سبک زندگی دینی را احیاء کردند.

ایشان فرهنگ زندگی و سیره اهل بیت(ع) را به متن جامعه آوردند و دوران حیات امام هشتم(ع) دوران اوج تحکیم بنیانهای خانواده و زندگی دینی بود. برای تبیین و واکاوی بیشتر این مسأله با حجت الاسلام عبدا... فاطمی نیا، استاد اخلاق و معارف اسلامی گفتگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

سبک زندگی امام رضا(ع) نمونه‌ای از اصول کلی عملی حاکم بر تمامی عرصه‌های زندگی است، در این زمینه چه دیدگاهی دارید؟
زندگی امام رضا(ع) در مدینه و خراسان در یک راستا امتداد داشت و حضرت نقش موثری در هدایت آحاد جامعه و اصلاح ساختارهای غلط حاکم بر زندگی مردم آن دوره داشتند. احترام به حقوق متقابل انسانها مسأله ای است که در صدر اسلام از سوی رسول خدا(ص) پایه گذاری شد، اما با گذشت دوره‌‌های مختلف و وارد شدن انحرافها در متن دین در عصر امام رضا(ع)