نظر امام رضا علیه السلام در مورد نحوه لباس پوشیدن

 

یکی از مواردی که می تواند برای ما به عنوان الگو و معیار پوشش قرار گیرد رفتا و سیره ائمه طاهرین علیهم السلام می باشد

از جمله در روایتی از امام رضا علیه السلام آمده است:

 پدرم می گفت:"نظر شما درباره ی لباس زیبا چیست؟" گفتم :" در اخبار رسیده که حس(ع) لباس های زیبا می پوشید وجعفر بن محمد (ع) لباس های تازه می خرید و در اب فرو می برد و به من می گفت تو هم بپوش و خود را نو کن ؛ زیرا علی بن حسین (ع) جبه های خز را پانصد درهم می خرید و در بر می کرد و مطرف خز را پنجاه درهم می خرید و زمستان می پوشید و بعد ان را می فروخت و به فقرا انفاق می نمود و می فرمود :" من حرم زینة الله التی اخرج لعباده و الطیبات من الرزق" ⁽¹⁾

با دقت در این روایت باید توجه کرد که مسلمان با انتخاب لباس خوب و مناسب ساده زیست باشد.

در ادامه همچنین آمده است:
یاسر خادم گوید که حضرت رضا فرمودند :"برای خود یک جبه خزبخرید و اگر خواستید پارچه های نقش دار تهیه کنید ." عرض کردم :"هر پارچه ی نقش داری را بخرم ؟" ایشان فرمود :" مگر پارچه ی نقش دار چیست ؟" گفتم :" پارچه های نقش داری که در ان پنبه نباشد ، می گویند حرام است." وی فرمود :" تو از ان پارچه هایی بپوش که در ان پنبه نباشد
(کافی ج 6 ص 452/سبک زندگی ص75)

اخلاق و رفتار امام رضا علیه السلام

امامان پاک ما در میان مردم و با مردم می زیستند، و عملا به مردم درس زندگی و پاکی و فضیلت می آموختند، آنان الگو و سرمشق دیگران بودند، و با آنکه مقام رفیع امامت آنان را از مردم ممتاز می ساخت، و برگزیده ی خدا و حجت او در زمین بودند در عین حال در جامعه حریمی نمی گرفتند، و خود را از مردم جدا نمی کردند، و به روش جباران انحصار و اختصاصی برای خود قائل نمی شدند، و هرگز مردم را به بردگی و پستی نمی کشاندند و تحقیر نمی کردند...
«ابراهیم بن عباس »می گوید:«هیچگاه ندیدم که امام رضا علیه السلام در سخن بر کسی جفا ورزد، و نیز ندیدم که سخن کسی را پیش از تمام شدن قطع کند، هرگز نیازمندی را که می توانست نیازش را بر آورده سازد رد نمی کرد، در حضور دیگری پایش را دراز نمی فرمود، هرگز ندیدم به کسی از خدمتکاران و غلامانشان بدگوئی کند، خنده ی او قهقهه نبود بلکه تبسم بود، چون سفره ی غذا به میان می آمد همه ی افراد خانه حتی دربان و مهتر را نیز بر سفره ی خویش می نشاند و آنان همراه با امام غذا می خوردند.شبها کم می خوابید و بیشتر بیدار بود، و بسیاری از شبها تا صبح بیدار می ماند و به عبادت می گذراند، بسیار روزه می داشت و روزه ی سه روز در هر ماه را ترک نمی کرد [1] ، کار خیر و انفاق پنهان بسیار داشت، وبیشتر در شبهای تاریک مخفیانه به فقرا کمک می کرد.[2]

چرا امام رضا(ع) به امام رئوف شهرت یافتند

بیش از هر چیز مهربانی در سیره امام رضا(ع) متبلور است، گویی ایشان پیامبر معاصر عباسیان است، یعنی تمامی رفتارهایی که در پیامبر اکرم(ص) دیده می‌شد در ایشان بود از این رو به امام رئوف شهره شدند.

 بی تردید سیره ائمه معصوم (ع) بهترین نقشه راه در مسیر دستیابی به سبک صحیح زندگی و رسیدن به سعادتی است که خداوند وعده داده است چراکه ائمه (ع) نسخه ناطق قرآنی هستند که فراتر از زمان و مکان بشر را به سعادت دنیوی و اخروی رهنمون می شود. از این رو و با توجه به قرار گرفتن در ایام ولادت امام رضا (ع) در گفتگو با مصطفی عباسی مقدم، استاد دانشگاه کاشان و مولف کتاب "رایحه هدایت: درباره سبک زندگی رضوی به گفتگو پرداخته ایم که از نظرتان می گذرد:

آیا می توان از سبک زندگی امام رضا (ع) برای زندگی امروز الهام گرفت، چه بخش هایی برای زندگی امروز کاربرد بیشتری دارد؟

نظر امام رضا درباره تفریح و شادی

 

هر انسانی به تفریح نیاز دارد و طبیعتا اگر شادی از مرز افراط فراتر نرود و انسان را مرتکب حرام ننماید زندگی را برای انسان لذت بخش خواهد نمود .

امام رضا علیه السلام در گفتاری با اشاره به جایگاه تفریح می فرمایند:

از لذایذ دنیوی نصیبی برای کامیابی خویش قرار دهید و تمنیات دل را از راههای مشروع بر آورید.تفریح و سرگرمی های لذت بخش ،شما را در اداره زندگی یاری می کند و با کمک آن بهتر به امور دنیای خویش موفق خواهید شد

ایشان در بخشی دیگر توصیه می کنند شبانه روز را به چهار قسمت تقسیم کنید:

ساعتی برای مناجات با خدا

ساعتی برای کار وزندگانی

ساعتی بررای معاشرت با برادران و معتمدان که عیب های شما را به شما بفهمانند و در درون با شما پاکدل باشند

و ساعتی هم که در آن برای لذت های غیر حرام خلوت کنید وبدین ساعت برای انجام دادن امور آن سه ساعت دیگر ،توانایی یابید. 

منبع: عرش نیوز

امام رضا(ع) و تربیت فرزند

تربیت عبارت است از شکوفا سازى استعدادها و جهت دهى آن به سوى کمال مطلوب.

تربیت ضرورى‏ترین نیاز انسان در زندگى است. انسان بدون تربیت صحیح ره به جایى نمى‏برد، نه از باغ زندگى خویش میوه شیرین ‏مى‏چیند و نه کام انسانهاى دیگر را از ثمرات درخت وجود خود شیرین مى‏کند؛ و بالاتر آنکه نه به درک معناى انسانیت نایل مى‏آید و نه به فتح قله‏هاى‏رفیع انسانیت دست مى‏یازد. بدین جهت تربیت عالیترین هدف پیامبران و اساسى‏ترین‏پیام کتب و اولین و ضرورى‏ترین وظیفه والدین است.

سیره تربیتى امام رضا(علیه السلام)، با توجه به سفر آن حضرت به خراسان و دورى از کانون ‏خانواده و نیز تک فرزندى چنانکه برخى از بزرگان قایلند بسیار قابل ‏توجه است؛ چرا که تربیت فرزند یگانه آن هم از راه دور شیوه‏اى خاص مى‏طلبد.

1- تدریجى بودن تربیت

عادات بد غذایی از نگاه امام رضا علیه السلام

 

توجه به امر تغذیه و پیروی از یک الگوی مطلوب غذایی و داشتن برنامه در طریقه مصرف مواد غذایی از اهمیت بسیار بالایی در حفظ سلامت بدن و طول عمر برخوردار است. از این رو برای سالم ماندن و خوب زندگى کردن باید برخی عادات غذایی نامطلوب را در غذارسانی به بدن کنار بگذاریم تا بدنی سالم و طول عمر بیشتری داشته باشیم. امام رضا علیه السلام در این زمینه می فرماید : فالجسد بهذه المنزلة و بالتدبیر فی الا غذیة و الا شربة یصلح و یصح و تزکو العافیة فیه؛ پس بدن به منزلت یک قطعه زمین است و با تدبیر عاقلانه ای که در خوراک و نوشاب بکار می رود صحیح و سالم می ماند و نیروی سلامتی در

احادیثی از حضرت رضا در مورد سیره زندگی

۱) أحسـن الظّن بالله فانّ مَن حسـن ظنّه بالله کان عنـد ظنّه وَ مَن رَضى باْلقَلیل مِنَ الرّزق قُبلَ مِنه الیَسیر مِن العمل وَ مَن رَضى بالیَسیر مِن الحلال خفّت مؤونته و نعم اهلهوَ بصّره الله دار الدّنـیا وَ دَواءهـا وَ أخـرَجه منها سـالِماً إلى دارالسّلام [تحف العقول، ص 449]به خداوند خوشبین باش، زیرا هر که به خدا خوشبین باشد، خدا با گمان خـوش او همراه است و هر که به رزق و روزى اندک خشنود باشد، خـداوند به کردار اندک او خشنود باشد و هر که به اندک از روزى حلال خشنود باشـد، بارش سبک و خانـواده اش در نعمت باشد و خـداوند او را به دنیا و دوایـش بینا سازد و او را از دنیا به سلامت به دارالسلام بهشت می رساند.

۲) التّودُّد الىَ النّاس نصفُ العَقل [تحف العقول، ص 443]دوستى با مردم، نیمى از عقل و خرد ورزی است.

۳) الـمستتر بـالـْحسنه یـَعـدلُ سبعین حسنة وَ الْمذیع بالسّیئة مَخذُول - وَ المُستتر بالسّیئَة مغفوُر لَه [اصول کافى، ج 4، ص 160]پنهان کننده کار نیک (پاداشش) برابر هفتاد حسنه است و آشکار کننده کار بد سـر افکنـده است و پنهان کننـده کـار بـد آمـرزیـده است.

۴) إنّ شـرّ النـّاس مـَن مَنع رفـدَه وَ أکل وحـدَه وَ جلـدَ عبـدَه [تحف العقول، ص 448]به راستـى که بـدترین مردم کسى است ک یارىاش را (از مردم) باز دارد و تنها بخورد و افراد تحت امرش را بزند. 

رفع استرس و علاقه به شادی از منظر امام رضا

 

قرآن کریم و پس از آن اهل بیت (علیهم السلام) دستورالعمل‎های مادی و معنوی زیادی برای جلوگیری از بروز مشکلات روانی در فرد ارائه کرده‌اند. در آموزه‎های قرآنی و تعالیم سازنده اهل بیت علیهم السلام روشهای متعددی برای برون رفت از افسردگی و کاهش استرس‌های روزمره که دامنگیر انسان می‌شود پیشنهاد شده است.

 
در این آموزه‌های نورانی از ایمان، یاد خدا، توکل، تقوی و پرهیزگاری، توبه، انس با قرآن، امید به رحمت الهی، صبر و دعا، عبادت و عفت و پاکدامنی به عنوان راههای کاهش استرس و رسیدن به آرامش یاد شده است.
 
در همین زمینه امام رضا علیه السلام هم برای رسیدن به نشاط و آرامش معنوی می‌فرماید: لیس شیء من الاعمال عندالله عزوجل بعد الفرائض افضل من ادخال السرور علی المومن؛ بعد از انجام واجبات، کاری بهتر از ایجاد خوشحالی برای مومن، نزد خداوند بزرگ نیست. (۱).
  

شیوه مواجهه امام رضا علیه السلام با مردم

 

برخی از افراد به محض آنکه به پست و سمتی دست می یابند از نحوه نگاهشان تا نوع کلامشان و رفتارشان با زیردستان بلافاصله تغییر می یابد و خود را برتر از دیگران می بیننداین  رفتار متکبرانه که نشان از کم ظرفیتی این افراد دارد در موارد بسیاری با توهین و تهمت وافترا به افراد پایین دست همراه است و حاصلی جز بدنام کردن خویش به خاطر ریاستی کوتاه ندارد.
شایسته است همه ما به ویژه آنها که در سمت و پستی مشغول فعالیتند شیوه تربیتی امام رضا علیه السلام را که مبتنی بر آموزهای قرآنی می باشد سرلوحه کار خویش قرار دهیم.

 از ابراهیم بن عباس مروى است که گفت: من هرگز حضرت ابى الحسن الرضا (ع) را ندیدم که
در تکلم کردن به کسى ستم کند و بد بگوید
و ندیدم سخن کسى را قطع کند بلکه صبر میکرد تا او از سخن گفتن فارغ می شد بعد از آن تکلم می فرمود
و ندیدم کسى حاجت خواهد و مقدور آن بزرگوار باشد و رد کند حاجت او را
و هرگز ندیدم که پیش روى کسى نشسته باشد و پاى مبارک خود را دراز کند
و هرگز ندیدم که پیش روى کسى نشسته باشد و تکیه بر چیزى کند
و هرگز ندیدم که یکى از غلامان و مملوکهاى خود را دشنام دهد
و هرگز ندیدم که آب دهان بیندازد
و هرگز ندیدم که در خندیدن قهقهه کند بلکه خندیدن او به تبسم بود
و چون خلوت میشد و خوان طعام از براى او حاضر میکردند جمیع غلامان و مملوکهاى خود را بر خوان طعام مى‏نشانید حتى دربان و مهتر را
عیون أخبار الرضا علیه السلام / ترجمه آقا نجفى، ج‏2، ص: ۴۲۷

دیدگاه امام رضا درباره شادی

 

هر انسانی به تفریح نیاز دارد و طبیعتا اگر شادی از مرز افراط فراتر نرود و انسان را مرتکب حرام ننماید زندگی را برای انسان لذت بخش خواهد نمود .

امام رضا علیه السلام در گفتاری با اشاره به جایگاه تفریح می فرمایند:

از لذایذ دنیوی نصیبی برای کامیابی خویش قرار دهید و تمنیات دل را از راههای مشروع بر آورید.تفریح و سرگرمی های لذت بخش ،شما را در اداره زندگی یاری می کند و با کمک آن بهتر به امور دنیای خویش موفق خواهید شد

ایشان در بخشی دیگر توصیه می کنند شبانه روز را به چهار قسمت تقسیم کنید:

ساعتی برای مناجات با خدا

ساعتی برای کار  وزندگانی

ساعتی بررای معاشرت با برادران و معتمدان که عیب های شما را به شما بفهمانند و در درون با شما پاکدل باشند

و ساعتی هم که در آن برای لذت های غیر حرام خلوت کنید وبدین ساعت برای انجام دادن امور آن سه ساعت دیگر ،توانایی یابید

(فقه الرضا ص 337)