ابراهیم بن عباس گوید: هرگز ندیدم امام رضا (علیه السلام) به کسی - ولو به یک کلمه - جفا و بی مهری کند و نیز ندیدم که سخن شخصی را قطع نماید، بلکه صبر می کرد تا سخن او به آخر برسد، و ندیدم که آن حضرت تا آنجا که امکان داشت ، تقاضای کسی را رد نماید، او هرگز پاهایش را کنار افرادی که در حضورش بودند دراز نمی نمود و هرگز در حضور افراد تکیه نمی کرد، و هرگز ندیدم که آن حضرت به خدمتکاران و غلامان آزاد شده اش ناسزا بگوید، و ندیدم او را که آب دهانش را بیرون بیندازد، و هرگز او را ندیدم که خنده با صدا بکند بلکه خنده اش تبسم و لبخند بود، وقتی که خلوت می کرد و کنار سفره می نشست همه خدمتکاران و غلامان حتی دربانهای اسطبلها را کنار سفره می نشاند و با هم غذا می خوردند. آن حضرت شب کم می خوابید، بسیار سحر خیز بود، بیشتر شبها را از آغاز تا صبح به عبادت می پرداخت ، بسیار روزه می گرفت و روزه سه روز در هر ماه را حتما انجام می داد و می فرمود: روزه سه روز هر ماه ، معادل روزه همه زمانها است ، او کارهای نیک بسیار می کرد و غالبا آن را در شبهای تاریک انجام می داد.
منبع:
داستان صاحبدلان / محمد محمدی اشتهاردی
امامان پاک ما در میان مردم و با مردم میزیستند،و عملا به مردم درس زندگی و پاکی و فضیلت میآموختند،آنان الگو و سرمشق دیگران بودند،و با آنکه مقام رفیع امامت آنان را از مردم ممتاز میساخت،و برگزیدهی خدا و حجت او در زمین بودند در عین حال در جامعه حریمی نمیگرفتند،و خود را از مردم جدا نمیکردند،و به روش جباران انحصار و اختصاصی برای خود قائل نمیشدند،و هرگز مردم را به بردگی و پستی نمیکشاندند و تحقیر نمیکردند...
«ابراهیم بن عباس»میگوید:«هیچگاه ندیدم که امام رضا علیه السلام در سخن بر کسی جفا ورزد،و نیز ندیدم که سخن کسی را پیش از تمام شدن قطع کند،هرگز نیازمندی را که میتوانست نیازش را بر آورده سازد رد نمیکرد،
یکی از سعادتهای خانواده، داشتن فرزند است و فرزندان به فضای خانه و خانواده، گرمی و نشاطِ خاصی می بخشند. به ندرت دیده می شود خانواده بی فرزند، در مسیر طبیعی خود سیر کند. از اینرو امام رضا(ع) فرموده است: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی إِذَا أَرَادَ بِعَبْدٍ خَیْراً، لَمْ یُمِتْهُ حَتَّی یُرِیَهُ الْخَلَفَ؛[1] هرگاه خداوند، خیر بنده ای را بخواهد، او را نمی میراند تا اینکه جانشینش (فرزندش) را به او نشان دهد.»
هر یک از والدین و فرزندان نسبت به یکدیگر حقوق و تکالیفی دارند که باید به آن توجه کرده و به مرحله عمل برسانند. در این مقال سعی می شود تا به تکالیف والدین نسبت به فرزندان از منظر امام رضا(ع) پرداخته شود:
گفتن اذان و اقامه در گوش کودک
صدوق قال: حدّثنا علىّ بن أحمد قال: حدّثنا محمّد بن أبى عبدالله عن محمّد بن إسماعیل عن علىّ بن العباس قال: حدّثنا القاسم بن الربیع الصحّاف عن محمّد بن سنان أنّ الرضا علیه السلام کتب إلیه [فیما کتب من جواب مسائله]: حرّم الله عقوق الوالدین لما فیه من الخروج من التوفیق لطاعة الله عزّوجلّ و التوقیر للوالدین، و تجنّب کفر النعمة و إبطال الشکر و ما یدعو من ذلک إلی قلّة النسل و انقطاعه، لما فى العقوق من قلّة توقیر الوالدین و العرفان بحقّهما و قطع الأرحام و الزهد من الوالدین فى الولد و ترک التربیة لعلّة ترک الولد برّهما.
صدوق(رض) گوید: علی بن احمد ما را چنین حدیث کرد که محمد بن ابی عبدالله از محمد بن اسماعیل، از علی بن عباس ما را حدیث کرد و گفت: قاسم بن ربیع صحّاف، از محمد بن سنان نقل نمود که امام رضا(ع) به او ضمن پاسخ به سؤالاتش نوشت: خداوند آزردن و نافرمانی از پدر و مادر را حرام نموده چون در آن خروج از توفیق اطاعت خداوند عزّوجلّ است،
المفید بإسناده عن أبى الحسن الرضا عن آبائه عن أمیرالمؤمنین عن رسول الله صلوات الله و سلامه علیهم أجمعین عن الله عزّوجلّ قال: آمرکم بالورع و الاجتهاد و أداء الأمانة و صدق الحدیث و طول السجود و الرکوع و التهجّد باللیل و إطعام الطعام و إفشاء السلام.
مفید به اسناد خود از ابوالحسن الرضا از پدرانش از امیرالمؤمنین از رسول خدا- صلوات الله و سلامه علیهم اجمعین- از خداوند عزّوجلّ که فرمود: شما را به ورع، اجتهاد، ادای امانت، راستی سخن، طولانی کردن سجده و رکوع، شب زندهداری، غذا دادن و بلند سلام کردن امر میکنم.