آن قدر به دنبال کار این طرف و آن طرف را دویده بود که کم کم داشت ناامید می شد اما درست در همان لحظاتی که نزدیک بود دیوار ناامیدی بر سرش آوار شود، دوباره چراغ کوچکی از امید قلبش را روشن می کرد و او دوباره به راه می افتاد. می خواست کاری پیدا بکند تا بتواند کمک پدر و مادری باشد که حالا به پیری رسیده بودند و حال و احوال خوبی نداشتند، مادرش همیشه می گفت: «پیریه و هزار درد و مرض» و او می توانست این را درک کند، آن هم در لحظات سخت دکتر بردن مادر مریض یا پدر از کار افتاده اش. برای خودش هم سخت بود با سختی درس خوانده بود و مدرکی گرفته بود و برای پیدا کردن کار فرمهای زیادی را پر کرده بود امتحان های زیادی داده بود و حتی شرکتهای خصوصی زیادی را رفته بود، سرانجام صبح آن سه شنبه شیرین از راه رسید. اولین روز بود که سر کار می رفت
ادامه مطلب ...حضرت رضا علیهالسلام در بیرون شهر، باغی داشتند. گاهگاهی برای استراحت به باغ میرفتند. یک روز من نیز به همراه آقا رفته بودم. نزدیک ظهر، گنجشک کوچکی هراسان از شاخه درخت پرکشید و کنار امام نشست. نوک گنجشک، باز و بسته میشد و صداهایی گنگ و نامفهوم از گنجشک به گوش میرسید. انگار با جیک جیک خود، چیزی میگفت.
امام علیهالسلام حرکتی کردند و رو به من فرمودند:
«ـ سلیمان! ... این گنجشک در زیر سقف ایوان لانه دارد. یک مار سمی به جوجههایش حمله کرده است. زودباش به آنها کمک کن!...
امام رضا علیه السلام یکی از ائمهای است که رفتارهایشان میتواند به عنوان یک سبک زندگی اجتماعی تلقی شود چرا که ایشان به دلیل حضور در فضاهای مختلف جهان اسلام از ایران گرفته تا عراق و حضور فعالشان در عرصههای مختلف دینی، اجتماعی و سیاسی، رفتارهای مختلفی نیز از خود نشان دادهاند. زندگی امام هشتم علیه السلام نقطه عطفی در تاریخ شیعه است به لحاظ عقل گرایی، مناظرات، بسط فرهنگ و اندیشه اسلامی و همین طور ارایه الگوی صحیح و رفتار اجتماعی مطلوب در برخورد با پیروان دیگر ادیان و مذاهب که باید بتوانیم از این اندیشه ها الگوبرداری کرده و بر اساس آنها چراغ راه آینده مان را روشن کنیم.
این نوشتار شرح حالی مختصر از زندگانی امام رضا علیه السلام است که رفتار محترمانه و مهربانانه او با مردم زبانزد خاص و عام است.
ادامه مطلب ...نیکی به پدر و مادر آنقدر مهم است که در قرآن در کنار توحید توصیه شده است. در احادیث نیز احسان به والدین بسیار سفارش شده و نگاه رحمت به والدین، پاداش حج مقبود دارد. رضایت آن دو، رضای الهی است و خشم آنان خشم خداست. احسان به پدر و مادر عمر شخص را طولانی می کند و سبب می شود که فرزندان او هم به وی احسان کنند.
امام رضا ـ علیه السلام حرمت نافرمانی پدر و مادر را از این جهت برشمرده است که موجب از دست دادن توفیق طاعت خداوند عزوجل و بی احترامی به پدر و مادر و ناسپاسی نعمت و از بین رفتن شکر و سپاسگزاری و کم شدن نسل و قطع شدن آن می شود؛ زیرا نافرمانی والدین سبب می گردد که به پدر و مادر احترام گذاشته نشود، حقّ و حقوق آنها شناخته نشود، پیوندهای خویشاوندی قطع گردد، پدر و مادر به داشتن فرزند بی رغبت شوند و به علت نیکی نکردن و فرمان نبردن فرزند از پدر و مادر، آنان نیز کار تربیت او را رها سازند. (1)
نگاه ویژه امام رضا (ع) به موضوع اقتصاد و روابط مالی آمیخته ای است از لزوم اخلاق، تعهد و مسئولیت پذیری در روابط اقتصادی در ابعاد اجتماعی و فردی .
امام رضا(ع) می فرماید:ان الذی یطلب من فضل یکف به عیاله اعظم اجرا من المجاهد فی سبیل الله. کسی که به دنبال روزی وفضل خداوند باشد تا هزینه خانواده خود را تامین کند پاداشش بیشترازکسی است که درراه خدا جهاد کند.(1)
از نگاه امام رضا(ع) انسان متعهد برای به دست آوردن روزی حلال و برطرف کردن نیازهای مادی و گذران امور زندگی خود باید تلاش کند. از همین روآن حضرت(ع) دریک درس بزرگ به ما می آموزد کسی که به امید روزی و فضل پروردگار در پی روزی حلال می رود تا رفاه خانواده خود را تامین کرده و از دیگران بی نیاز باشد ، پاداشش نزد خداوند بیش ازکسی است که درراه خدا جهاد ومبارزه کند.
راوی: یکی از نزدیکان امام رضا علیهالسلام
مرد گفت: «سفر سختی بود. یک ماه طول کشید».
امام رضا علیهالسلام فرمودند: «خوش آمدی!»
ـ «ببخشید که دیروقت رسیدم. بیپناهبودن مرا مجبورکرد که دراین وقت شب، مزاحم شما شوم».
امام لبخندی زدند و فرمودند: «با ما تعارف نکن! ما خانوادهای میهماندوست هستیم».
در این هنگام روغن چراغ گردسوز فرونشست و شعلهاش آرام آرام کم نور شد. میهمان دست برد تا روغن در چراغ بریزد، اما امام دست او را آرام برگرداند و خود، مخزن چراغ را پر کرد. مرد گفت: «شرمندهام! کاش اینقدر شما را به زحمت نمیانداختم».
امام در حالی که با تکه پارچهای، روغن را از دستش پاک میکرد، فرمودند: «ما خانوادهای نیستیم که میهمان را به زحمت بیندازیم».
منابع مقاله:
مجله، هنر دینی، شماره 6، ؛
www.hawzah.net
عبدالعظیم حسنی از روات ثقه و مورد اطمینان می باشد و محبین خاص اهل بیت علیهم السلام است و امام هادی علیه السلام در حق وی فرمود: انت ولینا حقا (براستی که تو محب و دوست ما می باشی)
روزی حضرت امام رضا علیه السّلام رو به وی کردند و چند توصیۀ راهگشای اخلاقی به او آموخت تا به شیعیان و یاران ابلاغ کند . متن فرمایش چنین بود : ای عبدالعظیم ، سلام مرا به دوستان برسان و به آنها بگو :
* شیطان را به دلهای خویش راه ندهند .
* درگفتار خویش ، راستگو باشند و امانت را ادا کنند.
* از جدال و نزاع بیهوده ای که سودی برایشان ندارد دوری کنند و خاموشی را پیشه خود سازند .
* به همدیگر روی آورند و به دیداروملاقات هم بروند « فان ذلک قربه الیَّ» زیرا اینکار موجب نزدیکی به من است .
* آنان خود را به دشمنی و بدگویی با یکدیگر مشغول نسازند ، زیرا با خود عهد کرده ام که اگر کسی چنین کاری انجام دهد و دوستی از دوستانم را ناراحت کند یا به خشم آورد ، خداوند را بخوانم تا او را دردنیا با شدیدترین عذابها مجازات کند و درآن سرا نیز از زیانکاران خواهد بود.
پیشوایان دینی ما (علیهم السّلام) هیچگاه در برابر متکبران و پادشاهان از خود تواضع نشان نداده اند بلکه با رفتار حکیمانه و الهی خود همواره دیگران را به تواضع در برابر احکام الهی واداشته اند.
روزی فضل بن سهل، ذُوالریاستین - وزیر کشور - و رئیس لشکر دولت مأمون - نزد امام رضا (علیه السّلام) آمد، مقداری در برا بر آن حضرت ایستاد، آنگاه امام رضا (علیه السّلام) سرش را بلند کرد و به او فرمود: چه حاجتی داری؟
فضل عرض کرد: ای آقای من، این نامه سند اعطای جایزه است که امیر مؤمنان مأمون به من عطا کرده، و شما سزاوارتر هستید که همانند امیرمؤمنان مأمون آن را به من عطا کنید؛ زیرا شما ولی عهد مسلمانان هستید. امام رضا (علیه السّلام) فرمودند: آن نامه را برایم بخوان! - و آن نامه در پوست بزرگ نوشته شده بود- فضل بن سهل همچنان ایستاده بود بیآنکه امام به او بفرماید بنشین تا اینکه آن نامه را خواند، هنگامی که فارغ شد، امام رضا (علیه السّلام) به او چنین فرمود: یا فَضْلُ لَک علینا هذا ما اتقیت اللهَ عزوجل یعنی: ای فضل! این نامه، برای تو بر ما، مورد قبول است، مادام که از خدا بترسی و پرهیزکار باشی.(1)
امام رضا(ع) چه در مدینه و چه پس از سفر به خراسان، در تعاملات روزمره با آحاد جامعه گسستهای فرهنگی و اعتقادی را برطرف و سبک زندگی دینی را احیاء کردند.
ایشان فرهنگ زندگی و سیره اهل بیت(ع) را به متن جامعه آوردند و دوران حیات امام هشتم(ع) دوران اوج تحکیم بنیانهای خانواده و زندگی دینی بود. برای تبیین و واکاوی بیشتر این مسأله با حجت الاسلام عبدا... فاطمی نیا، استاد اخلاق و معارف اسلامی گفتگو کردهایم که در ادامه میخوانید.
سبک زندگی امام رضا(ع) نمونهای از اصول کلی عملی حاکم بر تمامی عرصههای زندگی است، در این زمینه چه دیدگاهی دارید؟
زندگی امام رضا(ع) در مدینه و خراسان در یک راستا امتداد داشت و حضرت نقش موثری در هدایت آحاد جامعه و اصلاح ساختارهای غلط حاکم بر زندگی مردم آن دوره داشتند. احترام به حقوق متقابل انسانها مسأله ای است که در صدر اسلام از سوی رسول خدا(ص) پایه گذاری شد، اما با گذشت دورههای مختلف و وارد شدن انحرافها در متن دین در عصر امام رضا(ع)
ادامه مطلب ...