پیامبر اکرم (صلوات ا... علیه ) : پاره تن من در خراسان دفن خواهد شد، هیچ گرفتار و گنهکاری او را زیارت نکند جز این که خداوند گرفتاری او را برطرف سازد و گناهانش را ببخشاید. عیون اخبار الرضا، ج2، ص257
امام رضا (علیه السلام ) : هر کس که دوری سفر را بر خود بپذیرد و به زیارت من آید ، من در روز قیامت در سه جایگاه به نزد او خواهم شتافت تا او را از تنگنا به در آورم : آنجایی که نامه اعمال دست به دست می شود ، در صراط و هنگام سنجش اعمال وسائل الشیعه، ج10، ص433
سلیمان بن حمص گفت : از موسى بن جعفر علیه السلام شنیدم که مى فرمود: هر کسى قبر فرزندم على را زیارت کند خداوند ثوابى معادل هفتاد حج مبرور به او عطا مى فرماید. با تعجب گفتم : هفتاد حج مبرور؟! فرمود: آرى هفتاد هزار حج . باز با تعجب گفتم : هفتاد حج مبرور؟! فرمود: آرى . هفتاد هزار حج مبرور. بار دیگر با تعجب پرسیدم .
فرمود: بعضى از حجها در پیشگاه خدا مقبول نمى شود.هر کس فرزندم را زیارت کند یا شبى در کنار قبر او به سر برد، مانند کسى است که خداوند را در عرش زیارت کند. عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۶۳
فضایل گرانسنگی که در احادیث و روایات بر فضیلت زیارت (همراه با معرفت ) امام رضا (علیه السلام) ذکر شده است و عشق و محبتی که در دل شیعیان نسبت به خاندان عصمت و ولایت از آن لبریز است موجب شده تا سالیانه مشهد الرضا پذیرای خیل عظیمی از زائران و مشتاقان زیارت آستان ملک پاسبان آن امام همام باشد که بر اساس مطالعات آماری انجام شده و بررسی نرخ رشد جمعیت زائرین ، پیش بینی می شود که در سال 1400 هجری شمسی جمعیت سالیانه زائرین بارگاه ثامن الحجج (علیه السلام) به 30 میلیون نفر خواهد رسید همانطور که در پیشینه تاریخی این سرزمین به زیارت بارگاه رضوی به عنوان حج فقرا اشاره شده است مطالعات انجام شده در سال های گذشته نیز موید این مطلب است که بخش عمده ای (حدودا 72%) از جمعیت زائرین بارگاه ملکوتی حضرت ثامن الحجج «علیه آلاف التحیه والثناء» را اقشار متوسط به پایین و کم درآمد جامعه تشکیل می دهند که سهم منطقه ثامن برای اسکان این دسته از زائران حدود 70% است .
معرفت، اولین ادب زیارت
زیارت، چشمهساری جوشان در کوهسار عشقی آگاهانه است که هر کس به فراخور سبوی معرفت و آگاهی خویش از آن بهره بر میدارد.
زیارت، برکهای است زلال که روندگان مسیر هدایت را گرد میآورد و پناهگاه امنی است برای آنان که در غوغای زمانه گم شدهاند.
زیارت، فریادی است آکنده از عشق و سرمستی؛ نوایی است پرشور که از دلهای عارف بلند میشود؛ اشکی است که از ضمیری سخن میگوید که به خود آمده و خویشتن را یافته است؛ از این روی دل از همه برتافته و به کسی پیوسته است که برایش از دنیا و مافیها، باارزشتر است.
زیارت، غوغای دلهای عاشق و عشق پرغوغای زائران حریم یار است.
زیارت را آدابی است و زائر را مسلکی که میباید آنها را در نظر دارد و با آن سعی خویش را رونقی چندان بخشد و کردارش را سرشار سازد.
نخستین ادب زیارت، شناخت است. زائر، کسی است که خویشتن را میشناسد و به ابعاد وجودی خویش آگاهی دارد. جهان پیرامونش را شناخته است و به کمبودهای آن و اینکه منزلگاهی بیش نیست و کشتزاری است که هر تخمی بیفشانی همان را خواهی دروید، آگاهی دارد. با این داشتههاست که به ضرورت وجود امام و نیاز به او رسیده است و نمونه برجسته:«آب کم جو تشنگی آور به دست تا بجوشد آبت از بالا و پست» شده است.
از همین روست که در بیشتر احادیثی که در باب زیارت پیشوایان معصوم علیهم السلام وارد شده است «شناخت حق و جایگاه امام ع» بر همه چیز پیشی گرفته و میزان قبولی کردار بیان گردیده است. علی ع میفرمود: نداشتن بَصَر «چشم» بسی آسانتر از نداشتن بصیرت است.
چشم ظاهر کسی را سود نمیرساند آنگاه که چشم درونش کور و خفته باشد. اینجاست که: چشمها را باید شست، جور دیگر باید دید!
با چنین دیدنی است که زیارت، نردبان بام ملکوت میشود و زائر، انسان سراپا آگاهی که گرفتار زیادهرویها و کم گذاشتنها نمیشود. «افراط و تفریط»! آری، معرفت «گوهر روشن گنج دل» است. خوشا به دلهای آگاه!
باید بدانیم که انبان داشتههای ما را سرانجام روزی موش نادانی به تباهی خواهد کشید. پس میباید پیش از آن تدبیری اندیشید و گامی برداشت و جهان وجود را نقشی دیگر زد. زائری که آگاه به کردارش نیست بدون تردید دیر یا زود دچار افراط و تفریط میگردد. اشک زائر به حقیقت باید سفر دیده را از دل شروع کرده باشد و آتش آه معرفت میباید که آفریننده آب چشم باشد. به راستی که چنین آبی که از دل آتش بیرون آید، بسی قیمتی و یکتاست